Świadectwo charakterystyki energetycznej (EPC) to dziś nie tylko informacja o kosztach ogrzewania – po recast EPBD 2024/1275 pełni rolę „paszportu energetyczno-węglowego” budynku. Od 2025 r. zawiera klasę efektywności (A + → G), wskaźnik globalnego ocieplenia (GWP) liczony dla całego cyklu życia oraz kod QR prowadzący do cyfrowego logbooka w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków (CRCEB).
Nowe regulacje wzmacniają przejrzystość transakcji na rynku nieruchomości, a jednocześnie wpisują EPC w politykę „zero-emisyjnego” zasobu budynków do 2050 r. (nowym budynkom publicznym – od 2028 r., wszystkim nowym – od 2030 r.).
Co to jest współczesne świadectwo charakterystyki energetycznej (2025)?
Definicja & rozszerzony cel
- EPC 2025 – cyfrowy dokument sporządzany w formacie XML i PDF, zapisany w CRCEB. Dostęp do metadanych (rok budowy, modernizacje, instalacje OZE) zapewnia kod QR umieszczany na każdej stronie.
- Cel + korzyści – poza informacją o energii i kosztach eksploatacji EPC prezentuje całkowity ślad CO₂, poziom emisji onsite z paliw kopalnych (który do 2030 r. musi wynosić 0) oraz indeks Smart Readiness Indicator (SRI), ułatwiający porównanie automatyki budynkowej.
Nowe wymagania prawne (PL + UE)
- Obowiązek okazania EPC przy każdej publikacji oferty sprzedaży lub najmu, również krótkoterminowego (portale ogłoszeniowe muszą pokazywać klasę energetyczną).
- Po głębokiej renowacji świadectwo traci ważność i musi być odnowione (max 5 lat od zakończenia prac).
- Kary administracyjne (do 15 000 zł) za brak EPC lub świadome podanie nieprawdziwych danych.
Zawartość 2025
- Klasa energetyczna: A+ (budynki plus-energetyczne) → G (najniższa). Progi zostały zaostrzone w 2024 r.; klasa B odpowiada dziś wymogowi NZEB 2020.
- PE [kWh/(m²·rok)] & EK [kWh/(m²·rok)] – energia pierwotna i końcowa liczona wg nowych współczynników nieodnawialności.
- GWP [kg CO₂ e/m² rok] – całkowita emisja podczas użytkowania, produkcji materiałów i utylizacji.
- SRI [%] – gotowość do inteligentnego sterowania (0–100%).
- Rekomendacje 3-poziomowe: Quick wins (do 2 lat), głęboka renowacja, OZE + magazyn energii.
Znaczenie rynkowe
- Green premium / brown discount – już w 2024 r. budynki z klasą A lub A+ sprzedawały się średnio 8 % drożej, a klasa F – 11 % taniej (wg Lege Advisors).
- Deweloperzy mogą zaoferować niższe marże kapitałowe, bo banki ESG preferują projekty w klasie A i lepszej.
Dlaczego EPC 2025 jest jeszcze ważniejsze?
- Wdrożenie celów „zero emission” – EPC dostarcza danych do krajowych Planów Renowacji Budynków i monitoruje postęp w osiąganiu bezemisyjnego zasobu do 2050 r.
- Dostęp do finansowania – programy „Czyste Powietrze Plus” oraz unijne granty renowacyjne wymagają przedstawienia EPC sprzed i po modernizacji.
- Dynamiczne taryfy energii – dzięki SRI budynki mogą aktywnie reagować na ceny spot energii, zwiększając oszczędności.
- Prawa konsumenta – w razie zaniżenia klasy kupujący ma rok na zlecenie niezależnej weryfikacji EPC na koszt sprzedającego.
Kiedy konieczne jest sporządzenie EPC 2025?
Nie zmieniła się ogólna zasada: EPC potrzebujesz przy:
- sprzedaży, darowiźnie lub wynajmie (także Airbnb > 30 dni w roku),
- oddaniu nowego budynku do użytkowania,
- składaniu wniosku o premię termomodernizacyjną lub inne dotacje.
Nowość: dla budynków użytkowanych przez > 250 osób EPC musi być wywieszone w widocznym miejscu (hall, recepcja). Obowiązek ten rozszerzono w 2024 r. na obiekty publiczne ≥ 100 m².
Kto może sporządzać EPC?
Tylko osoby wpisane do publicznego Rejestru Auditorów Energetycznych – aktualizacja 2024 r. wprowadziła wymóg re-certyfikacji co 5 lat i ukończenia szkolenia z oceny śladu węglowego.
Jakie dane zawiera EPC 2025?
- Metryka budynku, data ukończenia, powierzchnia użytkowa.
- Klasa energetyczna, PE, EK, udział OZE [%].
- GWP (operacyjne + materiałowe emisje).
- SRI i poziom gotowości do ładowania EV.
- Scenariusz „Zero Emission 2030/2050” – krokowy plan renowacji.
Proces wystawiania EPC (wersja 2025) – w pigułce
- E-audyt hybrydowy – audytor analizuje model BIM (o ile dostępny) i zużycie energii z liczników inteligentnych, a następnie przeprowadza wizję lokalną (często wideo-inspekcja 360°).
- Obliczenia wg metody NF 5.0 (2024) + moduł LCA 4.4 dla GWP.
- Wpis do CRCEB, podpis kwalifikowany, generacja kodu QR.
FAQ – najczęstsze pytania 2025
- Czy EPC jest obowiązkowe przy najmie krótkoterminowym?
Tak, od kwietnia 2023 wymagane jest nawet dla Airbnb > 30 dni. - Jak długo ważne jest świadectwo?
10 lat, ale traci ważność po głębokiej renowacji lub zmianie źródła ciepła. - Czy mogę sam sporządzić EPC?
Nie – wymagany jest audytor z uprawnieniami i ważnym certyfikatem. - Jak podnieść klasę mojego domu?
Największy wpływ mają: docieplenie przegród, wymiana źródła ciepła na pompę C/W z PV i magazynem, rekuperacja z odzyskiem wilgoci, automatyka SRI.
